Tao Te Ching'ten beş alıntı daha

Dün mimar ve akademisyen Doğan Kuban'ın doğum günüydü. Kendisinin mimarlıkla ilgili değerli eserlerinin yanında Tao Te Ching'i yorumlayan bir kitabı var. Daha önce Ursula Le Guin'in çevirisini paylaşmıştım. Bugün de sayın Kuban anısına kendisinin çevirisinden beğendiğim beş kıtayı alıntılıyorum.

Huzurlu günler,

---

Büyük dargınlıklar unutulsa da arkada yine bir şey kalır. Bu nedenle barışmak en iyi yol değildir. Bunu düşünerek bilge insan borçlusunu zorlamaz. İyi insan anlaşmak ister, kötü insan fazlasını ister. Tao’nun yolu tarafsızdır, ama iyiden yanadır.

---

Doğru sözler nazik olmaz. Zarif sözler doğru olmaz. İyi insan tartışmaz.

Tartışan insan iyi insan değildir. İyi bilen çok şey bilmez. Çok bilen bilge değildir. Bilge kendi için mal biriktirmez. Başkaları için her şeyini harcadığı zaman yaşamı daha zengin olur.

Başkalarıyla ne kadar paylaşırsa malı o kadar artar. Tao iyilik yapar, zarar vermez.

Bilgenin yolu yapmak ama zorlamamaktır.

---

Dünyanın bir kaynağı var, buna onun anası denir. Anayı bilen çocuklarını da anlar. Çocuklarını bilirsen anayı da anlarsın. Onun özelliklerini korursan yaşamının sonuna kadar tehlikesiz yaşarsın.

Söylemi sınırlar, duygulara yenik düşmezsen tükenmezsin. Sözde boğulursan içinde kaybolur, kendini kurtaramazsın. En küçüğü görmek iyi görmektir. Nazik kalmak güç göstergesidir.

Aydınlığı bırakmazsan felaketten uzak kalırsın. Buna gerçeğe uygun yaşamak denir.

---

En büyük başarı bitmemiş görünür ama yararı süreklidir.

Tam doluluk boşluk gibidir ama tükenmez. Dosdoğru, eğri gözükür. Üstün beceri beceriksizlik sanılır. En iyi konuşan kekeliyor gibi gözükür. Hareket soğuğun etkisini azaltır fakat sükunet sıcaklığın etkisini azaltır.

Sakin olan, dünyaya egemen olur.

---

Sevilmek de gözden düşmek de insanı uyarır. Varlıklı olmak da insanı kaygılı yapar. Bizi yücelten şeyi yitirmekten endişe duyduğumuz için bunlar etkileyicidir. Gözden düşmek de onur kırıcı ve ürkütücüdür. Onun için ikisi de uyarıcı ve korkutucu olur. Benlik, sıkıntı kaynağı olur. Benlik kaygısı olmasa dertlenmeyiz. Kendimizi dünyayla eşdeş kılarsak dünya içimizde olur. Ama dünyayı da kendimizi sevdiğimiz kadar seversek dünyayla bütünleşiriz.

Alıntılar:

Doğan Kuban - Tao Te Ching'in Yorumsal Çevirisi

Zaman iyileştirmez

Geceleyin bülten için araştırma yaparken T. S. Eliot’un Dry Savages şiirinden bir bölümle karşılaştım. “Zaman, kimseyi iyileştirmez,” diyordu Eliot; “çünkü hasta burada değil artık.”

Yaşamı bir tren yolculuğuna benzeten şair, ne bir önceki istasyondan ayrılan kişiyle, ne de bir sonraki istasyona varan kişiyle aynı olduğumuzu söylüyordu.

Aklıma, mekan değiştirerek huzur aradığım şehirler arası otobüs yolculukları geldi. Başımı cama yaslayıp saatlerce Cenk Taner dinlediğim yolculuklar: Bir yandan yeni şehrin heyecanı; diğer yandan hiçbir şeyin değişmeyeceğine dair içsel bilginin umutsuz yankısı.

İç sesim haklı çıktı. Değişmedi. Aziz Augustinus, iki bin sene evvel uyarmıştı: Huzur, onu aradığımız yerde değildir.

Bunları düşünürken, tatsız bir bilgilendirme notu düştü gecenin ortasına:

"Bir gün sokakta oynadıktan sonra eve çıktınız ve daha sonra hiç sokağa oyun oynamaya inmediniz.”

Eliot haklıydı.

Ne o sokakta son kez top oynayan çocuk aynıydı ne de topuyla son kez evine dönen.

Boğulmamak için tutunduklarımız

Akıntıda boğulurken sarıldığımız kişinin bizi taşımak isteyip istemediğine aldırmayız. Hangi tür müzik dinlediği, entelektüel kapasitesi ve garsonlara nasıl davrandığı da umurumuzda olmaz. Hayalleri ve korkuları neler, kendini geliştirmek için ne yapıyor, en derinlerinde neleri saklıyor, merak etmeyiz.

Boğulmaktan kurtulmak için ona sımsıkı tutunuruz.

Kimi insanlar için yalnızlık da akıntıda boğulmak gibidir.

Yalnızlıktan öyle korkarlar ki, yapıştıkları kişinin kim olduğunu umursamazlar; o kişi herhangi biri, arkadaşı, sevgilisi hatta evladı olsa bile.