Öncelikle: Psikolojik Testler
1. Bir önceki yazımda narsisizmin iki türü olduğundan bahsetmiştim. Büyüklenmeci narsisizm ve kırılgan narsisizm. Bu türlerin ikisinin de kaynağında benmerkezcillik ve üstünlük inancı bulunur ancak kişiye etkileri ve özellikleri neredeyse taban tabana zıttır.
Büyüklenmeci narsisizm dışa dönüklük ve düşük kaygı düzeyinin yanı sıra üstünlük ve her şeyi kendinde hak görmenin açık bir şekilde ifadesiyle karakterize edilir. Geri kalanımızdan daha üstün olduklarına duydukları inanç nedeniyle özel muameleye hak kazandıklarına inanırlar.
Narsist özelliklerinin dışarıdan anlaşılması daha kolaydır.
2. Kırılgan narsisizm ise içe dönüklük, yüksek kaygı düzeyi, en ufak eleştiriye karşı aşırı duyarlılık ve sürekli güvence talebi ile karakterize edilir.
Kısaca özetlemek gerekirse kırılgan narsistler de diğer narsistler gibi kendilerinin üstün olduklarına inanırlar ancak eleştirilmekten o kadar korkarlar ki diğer insanların ilgisinden kaçınırlar.
Çekingen ve içedönük davranışları nedeniyle narsist özelliklerinin dışarıdan anlaşılması zordur.
3. Büyüklenmeci narsistlerin olumsuz uyarılara karşı odaklanma süreleri düşüktür.
Kendilerine dair sahip oldukları üstünlük algısını korumak için özsaygılarını doyuran verileri seçerek toplarlar. Dolayısıyla eleştiriler onları o kadar etkilemez.
Eğer bariz bir tehdit hissederlerse saldırganca ve küstahça davranırlar. Genellikle eleştirileri dış nedenlere atfetmeye meyillidirler.
4. Tam tersine kırılgan narsistler, olumsuz uyarılara uzun süre odaklanırlar.
Büyüklenmeci narsistler gibi eleştirileri görmezden gelemezler. Bu durum onları eleştirilere karşı aşırı duyarlı yapar. Bu nedenle kendilerine yönelik üstünlük algılarını korumak için içedönük ve kaçıngan davranırlar.
Ancak bir yandan da üstün olduklarına dair inançlarını pekiştirmek adına sürekli başkaları tarafından onaylanma ihtiyacı duydukları için insanlara yaklaşmak zorunda kalırlar. Bu sebeple ilişkileri çelişkilerle doludur.
5. Büyüklenmeci narsistler kendileriyle ilgili olumlu verileri filtrelemeleri ve olumsuz verileri görmezden gelmeleri sayesinde özsaygılarını güçlü kılarlar. Bu nedenle nispeten daha mutludurlar.
Kırılgan narsistlerin ise içe dönüklükleri ve olumsuz verilere yönelik hassasiyetleri nedeniyle genel anlamda mutluluk düzeyleri düşüktür. Sürekli onaylanma ihtiyaçları nedeniyle özsaygıları dalgalı olur.
Depresyona kapılma eğilimleri daha yüksektir.
6. Dışadönük saldırgan ve küstah tavırları nedeniyle büyükleyici narsisizm özelliklerine sahip bireyler genellikle akranları tarafından sevilmezler.
Kırılgan narsisizm özelliklerine sahip bireyler ise sürekli onaylanma ihtiyaçları, dengesiz özsaygıları ve çelişkili davranışları nedeniyle sevilmemekten ziyade tercih edilmezler.
7. Sonuç olarak büyüklenmeci narsistler kendi özsaygılarını besleyebildikleri için reddedilme, başarısızlık, kaybetmek gibi üstünlük inançlarını tehdit eden deneyimlerle başa çıkabilme mekanizmaları daha güçlüdür. Bu nedenle kaygı düzeyleri düşüktür.
Kırılgan narsistler ise öz saygılarını koruyabilmek için kaçıngan veya başkalarına karşı aşırı boyun eğici ve teslimiyetçi davranabilirler. Bu stratejiler, kırılgan narsistlerin insiyatif almaktan kaçınmalarına, özsaygı dalgalanmasına ve genel olarak yüksek kaygı durumuna ve mutsuzluğa sebep olur.
Alıntılar:
Berit Brogaard - Vulnerable Vs Grandiose Narcissism: Which Is More Harmful?
Dilay Erdoğan - Hangi Narsizm? Büyüklenmeci ve Kırılgan Narsizmin
Karşılaştırılmasına İlişkin Bir Gözden Geçirme
