Bir insan kendisini verimli derin düşüncelerde bulabilir, filozofların hepsi böyledir, oysa pek azı kendisini günümüzün moda terimiye “overthinker” olarak adlandırır.
Çünkü derin düşünmeyle aşırı düşünme arasındaki en önemli fark düşünceleri kontol edebilmekle ilgilidir.
Eğer odaklanmak istediğin konu hakkında derinlemesine düşünebiliyor, analiz yapabiliyor ve istediğin zaman bunu bırakabiliyorsan, o zaman tebrikler, hepimizin isteyeceği zihinsel bir süpergüç’e sahipsin.
Ama kendini birden bire düşünceler yumağı içinde bulup, bundan kurtulamıyorsan, sonucunda kendini daha güçsüz, zayıf ve hoşgörüsüz hissediyorsan, artık senin için de “ istenmeyen olumsuz düşüncelerin” tatlarından birisi olarak kabul edilen aşırı düşünmekten bahsedebiliriz.
Aşırı düşünen insanlar yalnızca düşüncelerine odaklanmazlar; sürekli neden böyle düşündüklerini, düşünürken neler hissettiklerini de evhamlı bir şekilde bilmek isterler.
OCB konusunda uzman bir profesör olan David Clark, kendimize şu 8 soruyu sorarak aşırı düşünen birisi olup olmayacağımızı anlayabileceğimizi söylüyor:
a. Herhangi bir anda ne düşündüğünün kolayca farkına varabiliyor musun?
b. Neden bazı düşüncelere kapıldığını sık sık sorguluyor musun?
c. Düşüncelerinin altında sık sık derin veya kişisel anlamlar arıyor musun?
d. Özellikle üzgün hissettiğinde, ne düşündüğüne odaklanmaya çalışıyor musun?
e. Düşüncelerin üzerinde katı bir kontrole sahip olmanın önemli olduğunu düşünüyor musun?
f. İstenmeyen, spontane gelişmiş düşüncelere karşı hoşgörün düşük mü?
g. Sık sık kendini düşüncelerinle mücade ederken buluyor musun?
h. Nasıl düşündüğünü anlamak senin için güçlü bir ihtiyaç mı?
Aşırı düşünmek; özellikle istenmeyen, kendiliğinden gelişen olumsuz düşüncelere, görüntülere veya anılara maruz kalmak, duygusal sağlığımıza zarar veriyor. Ayrıca bizi kararsızlık, sürekli erteleme ve görmezden gelme durumlarına da sokabiliyor.
Profesör David Clark’ın aşırı düşünmeyi farkındalıkla ıslah edebilmekle ilgili önerileri de yarının konusu olsun.
Yazan: Emre Özarslan (Huzursuz Beyin)
Alıntılar: David Clark - Are You an Overthinker?
