Sosyal fobinin olgularından biri de sosyal ortamlarda başkaları tarafından incelenme / değerlendirilme / eleştirile korkusudur. Bu 11 soruluk test de başkaları tarafından değerlendirilmek konusunda ne kadar kaygılı olduğunuzu ölçüyor.
Sosyal anksiyete nedir?
Sosyal anksiyete olarak da bilinen sosyal fobiyi, sosyal ortamlarda, performans gerektiren durumlarda veya yabancı insanlar önünde ortaya çıkan belirgin ve inatçı korku olarak tanımlayabiliriz.
Dünya Sağlık Örgütü ise, göreceli olarak küçük gruplarda diğer insanlar tarafından incelenme korkusu olarak tanımlıyor.
Sosyal fobi yaşayan bireyler, başka insanlar önünde olumsuz değerlendirilip aşağılanacağı, rezil olacağı konusunda aşırı ve sürekli bir korku duyarlar. Herkesin içinde performans gerektiren durumlarda (topluluk önünde konuşma vb.) diğer insanların kendilerinden çok yüksek standartta performans beklentisi içinde olduklarına inanırlar.
Bu inanç, yetenekleri ve performansı konusunda kendisiyle ilgili şüpheleri olan sosyal fobik bireyde başarılı olamayacağı ve diğer insanların da onu olumsuz olarak değerlendirecekleri ya da reddedecekleri biçiminde bir düşünceye neden olur.
Bu nedenle olumsuz değerlendirmelere ya da reddedilmeye maruz kalmamak için sosyal ortamlardan ve sosyal performans gerektiren durumlardan kaçınma veya güvenlik sağlayıcı davranışlar arama çabasına girer.
Peki nelerdir bu kaçınma davranışları:
- göz kontağı kurmamak
- başkalarının dikkatini çekmeyecek şekilde davranmak
- telefonla ilgilenmek
- bir şeyler okuyor gibi yapmak
- başkasıyla konuşuyor gibi yapmak sayılabilir.
Sosyal fobik birey, zorunlu olarak bu durumlara maruz kaldığında ise titreme, terleme, kalp çarpıntısı ve kızarma, yutkunma güçlüğü, nefes almada güçlük gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
Alıntılar: B. Çetin, T. Doğan, F. Sapmaz - Olumsuz Değerlendirilme Korkusu Ölçeği Kısa Formu’nun Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması